Περιγραφή

Το μάθημα επιδιώκει εμβάθυνση σε θέματα χωροταξικού και πολεοδομικού  σχεδιασμού, αποσαφηνίζοντας τις σχετικές έννοιες και πρακτικές.  Παρέχει θεωρητικές και εφαρμοσμένες γνώσεις σε θέματα σχεδιασμού, οργάνωσης και διαχείρισης του χώρου σε αστικό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Εξετάζει τη δυναμική των χωρικών φαινομένων, τις κοινωνικοοικονομικές παραμέτρους, το πλαίσιο λειτουργίας και τις πρακτικές σχεδιασμού στην Ελλάδα και στο διεθνή χώρο.  Πέραν του «φυσικού σχεδιασμού»,  εξετάζεται η πορεία προς τη «νέα χωροταξία» με έμφαση στη διαχείριση της χωρικής αλλαγής και τη χωρική διακυβέρνηση και αναλύεται  η έννοια του στρατηγικού χωρικού σχεδιασμού  ως ανανεωμένη δημόσια δράση και ως κοινωνική διαδικασία πολιτικού συντονισμού.  Δίδεται έμφαση στην παρουσίαση και ανάλυση εφαρμοσμένων περιπτώσεων στρατηγικού χωρικού σχεδιασμού στην Ευρώπη. Σκιαγραφείται η έννοια της εδαφικής συνοχής και  αναδεικνύονται  παραδείγματα χωρικών δημόσιων πολιτικών που πέραν του κλασικού χωροταξικού σχεδιασμού και κάτω από τις αναδυόμενες έννοιες/αξίες της οικονομικής αποτελεσματικότητας και της χωρικής δικαιοσύνης προσεγγίζουν την εδαφική συνοχή, ως εναλλακτική πρόταση για καλύτερη χωροδιαχείριση και χωρική διακυβέρνηση, σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο. Εμφαση δίδεται στις έννοιες της τοποκεντρικής ανάπτυξης (place-based development) και του εδαφικού κεφαλαίου (territorial capital) και αντλούνται επιστημονικά ευρήματα από τις μελέτες του Προγράμματος ESPON ( European Observatory for territorial development and cohesion).

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Το μάθημα αντλεί γνώσεις από τις μελέτες του Προγράμματος ESPON με έμφαση σε αυτές που επικεντρώνονται  στα εργαλεία χωρικής/πολεοδομικής ανάλυσης NEXUS, DELPHI και Urban Benchmarking. Χρησιμοποιείται για την καλύτερη κατανόηση και τις σχετικές ασκήσεις το Ψηφιακό μαθησιακό περιβάλλον ESPONTrain VLE και USESPON-VLE. (www.espontrain.eu)

Λέξεις Κλειδιά: χωροταξία, στρατηγικός χωρικός σχεδιασμός, εδαφική συνοχή, εδαφικό κεφάλαιο, τοποκεντρική ανάπτυξη

Συμπληρωματικά Στοιχεία:

Οι μαθησιακοί στόχοι είναι :  -Η εισαγωγή των φοιτητών σε γνωσιολογικά
ζητήματα   παραδοσιακής χωροταξίας και πολεοδομίας αλλά
και σύγχρονου χωρικού σχεδιασμού (κανονιστικού και στρατηγικού)

-Η αναγνώριση της προέλευσης των προβλημάτων που
διακρίνουν το χωρικό σχεδιασμό στην Ελλάδα και των σχετικών αναπτυξιακών στρεβλώσεων

-Η παροχή των στους φοιτητές μιας ευρύτερης γνώσης της χωρικής αλλαγής όπως
αυτή συντελείται λόγω της οικονομικής κρίσης και της βιώσιμης ανάπτυξης 

-Η απόκτηση της προαπαιτούμενης γνώσης για την κατανόηση των θεωρητικών
εργαλείων χωρικής ανάλυσης, των βάσεων χωρικών δεδομένων και των σχετικών
χαρτών. 

-Η εξοικείωση των φοιτητών με τις έννοιες του εδαφικού κεφαλαίου, της
ελκυστικότητας, της πολυκεντρικότητας, της εδαφικής συνοχής και τα εργαλεία
χωρικής ανάλυσης. 

-Η εξοικείωση των φοιτητών με τη γνώση που έχει παραχθεί στο πλαίσιο του ESPON
( Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για την χωρική ανάπτυξη και συνοχή) και γενικότερα
για την Ευρωπαϊκή  χωρική ανάπτυξη και
συνοχή. 

-Η εξοικείωση των φοιτητών με την SWOT Analysis, την ανάλυση NEXUS, την Δελφική
μέθοδο (DELPHI) και την αστική συγκριτική αξιολόγηση ( Urban Benchmarking) στον
χωρικό σχεδιασμό.